23 May 2025

The benefits of wind energy in the hands of local communities in Poland

Korzyści z energii wiatrowej w rękach społeczności lokalnych

Jakie korzyści może przynieść jedna turbina wiatrowa? Jak spółdzielnie mogą zmniejszyć rachunki za prąd o połowę? Odpowiedzi szukać można na Lubelszczyźnie, gdzie działa pierwsza w Polsce turbina wiatrowa w spółdzielni energetycznej.

Ceny prądu nieustannie pozostają tematem rozmów i obaw wśród Polek i Polaków. Nie inaczej jest w Hrubieszowie, mieście w województwie lubelskim. Jednak tam rozmowy przerodziły się w konkretne rozwiązania. To właśnie tam postawiono na spółdzielnie energetyczne. Dzięki temu członkowie spółdzielni oszczędzają kilkadziesiąt tysięcy złotych miesięcznie na rachunkach za energię –  jest ona o połowę tańsza niż kupowana z sieci. 

Członkami spółdzielni są przedsiębiorstwa. W ostatnich latach to właśnie firmy płaciły najwyższe rachunki za prąd, ponieważ nie obejmują ich zamrożene taryfy na energię. W Hrubieszowie zaowocowało to innowacjami.

Spółdzielnia stawia na odnawialne źródła energii. Same panele fotowoltaiczne potrafią pokryć całkowite zapotrzebowanie na energię w dowolnej firmie. Jednak spółdzielnię w Hrubieszowie wyjątkową czyni jej turbina wiatrowa: pierwsza należąca do spółdzielni energetycznej w naszym kraju. W najprostszy sposób rozwiązuje ona problemy związane z pozyskiwaniem energii ze słońca. W Polsce wietrznie jest głównie w nocy i zimą – wtedy, gdy fotowoltaika jest najmniej wydajna. W ten sposób spółdzielnia ma potencjał na 90% czasu produkcji potrzebnego prądu. Jak widać, odnawialnym źródłom energii towarzyszą korzyści ekonomiczne, które realnie przekładają się na poprawę życia lokalnej społeczności.

Niższe koszty energii pozwalają lokalnym przedsiębiorstwom, takim jak dostawcy usług telekomunikacyjnych, utrzymywać przystępne ceny usług. Co więcej, sama spółdzielnia ani razu nie podniosła swoich cen mimo inflacji. Tego typu inicjatywy wzmacniają lokalną gospodarkę i poprawiają jakość życia mieszkańców.

W rozmowie z Maciejem Jaszczą w podcaście “W Zielonej Sieci” Łukasz Pałucki, prezes spółdzielni w Hrubieszowie, podkreśla, że energetyka obywatelska jest alternatywą dla monopolu gigantów energetycznych. Idea spółdzielczości oparta jest na zaufaniu i różni się od tego, jak funkcjonuje rynek energii w Polsce.

„W monopolu monopolista nas okrada i truje, natomiast spółdzielnia pozwala na dzielenie się  ryzykiem i zyskami” – mówi Łukasz Pałucki.

Dzięki modelowi spółdzielczemu zmniejsza się zależność Polski od zagranicznych dostaw energii i paliw kopalnych. Moc wytwarzania energii trafia w ręce społeczności lokalnych, co przyczynia się do ich samowystarczalności.

Sama idea spółdzielni energetycznych ma głębokie korzenie w polskiej historii i sięga XIX wieku. Hrubieszów był miejscem powstania jednej z pierwszych spółdzielni w 1816 roku, założonej przez Stanisława Staszica. Przetrwała ona aż do 1945 roku. Polska tradycja spółdzielczości może być inspiracją dla innowacyjności i transformacji systemu energetycznego.

Spółdzielnie energetyczne poprzez swoją działalność wspierają efektywność energetyczną przyczyniając się do zmniejszenia zależności od wielkich dostawców energii. Nowelizacja ustawy wiatrakowej i usunięcie zasady 10H to kluczowy krok. Pozwoli ona na odblokowanie potencjału inwestycyjnego i szerszy rozwój projektów wiatrowych, które przyniosą nie tylko korzyści środowiskowe, ale także wymierne efekty gospodarcze i społeczne, jak w przypadku działań Hrubieszowskich Spółdzielni Energetycznych.

Energia wiatrowa to nie tylko przyszłość energetyczna Polski. To także inwestycja w niezależność, rozwój gospodarki i lepsze życie dla lokalnych społeczności. Hrubieszowska inicjatywa pokazuje, że spółdzielczość energetyczna może stać się wzorem dla innych regionów kraju, łącząc tradycję współpracy z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi.

Rozmowa z Łukaszem Pałuckim: https://open.spotify.com/episode/47akFte2AdwOJAWoep6QWu?si=JcCIUSchS2C2ulx8RLL3cw

EN The benefits of wind energy in the hands of local communities

What benefits can a single wind turbine bring? How can energy cooperatives slash their electricity bills in half? The answers lie in the Lublin region, home to Poland’s first wind turbine operated by an energy cooperative.

Electricity prices are a constant topic of discussion and concern for Poles, and the town of Hrubieszów in the Lubelskie Voivodeship is no exception. However, here, talk has transformed into action. Energy cooperatives have become the solution, enabling their members to save tens of thousands of zlotys each month on electricity bills. For cooperative members, energy costs are half the price of standard market rates.

These cooperatives are primarily composed of businesses, which, in recent years, have faced the highest electricity bills—especially because they are excluded from the government’s energy price freeze. This challenge has sparked innovation in Hrubieszów, showing how local solutions can address national problems.

The Hrubieszów energy community is focusing on investments in renewable energy sources. Solar panels alone can completely cover the energy needs of any company. But what makes this cooperative unique is its wind turbine—the first owned by an energy cooperative in Poland. Wind compliments solar generation in a simple way. In Poland, wind is strongest at night and during winter— the times when photovoltaics are least efficient. This allows the cooperative to generate the required electricity nearly 90% of the time. 

Lower energy costs allow local businesses, such as telecom providers, to maintain affordable service prices for the community. Moreover, the cooperative itself has not once raised its prices despite rising inflation. These initiatives strengthen the local economy and improve the quality of life for residents.

In an interview with Maciej Jaszcza on the podcast ‘W Zielonej Sieci’, Łukasz Pałucki, president of the cooperative, highlights that citizen energy offers a better alternative to energy monopolies. He emphasises that cooperatives are rooted in trust, setting it apart from the traditional energy market structure in Poland.

“In a monopoly, the monopolist robs us and poisons us, whereas a cooperative is a situation where we share the risks together and share the profits together,” Łukasz explains.

Thanks to the cooperative model, Poland’s dependence on foreign energy supplies and fossil fuels is reduced. The power of energy generation is placed in the hands of local communities, which contributes to their self-sufficiency.

The very idea of energy cooperatives has deep roots in Polish history and dates back to the 19th century. Hrubieszów was the site of one of the first cooperatives in 1816, founded by Stanisław Staszic. The Polish cooperative tradition can inspire future innovation and transformation of the energy system.

Energy communities, through their activities, promote energy efficiency by helping to reduce dependence on monopolistic energy suppliers. The reform of the controversial distance regulation called the 10H law is a key step on this path. It will unlock more investment potential and allow for a broader development of wind projects with not only environmental benefits, but also tangible economic and social effects, as in the case of the activities of the Hrubieszów Energy Cooperatives.

Wind energy is not only Poland’s energy future, it is also an investment in independence, economic development and a better life for local communities. The Hrubieszowa initiative shows that the energy cooperative can become a model for other regions of the country, combining Poland’s tradition of cooperation with modern technological solutions.

Interview with Łukasz Pałucki: https://open.spotify.com/episode/47akFte2AdwOJAWoep6QWu?si=JcCIUSchS2C2ulx8RLL3cw